Aktywność fizyczna niesie wiele korzyści osobom z chorobami układu oddechowego. Treningi pozwalają wzmocnić mięśnie oddechowe i poprawić wydolność dziecka. Z drugiej strony wysiłek stanowi jeden z czynników ryzyka występowania napadu astmy. Które dyscypliny sportowe są dozwolone dla dzieci z astmą? Co warto wiedzieć podczas planowania aktywności fizycznej dla małego astmatyka? Czego należy unikać, aby zapobiec atakowi astmy?

Sport – istotny element leczenia astmy

 

Przez lata postrzegano aktywność fizyczną jako czynnik ryzyka. Choć rzeczywiście wysoka intensywność ćwiczeń nie stanowi dobrego rozwiązania dla osób z chorobami pulmonologicznymi, a zwłaszcza z astmą, to jednak kluczem jest właściwe dostosowanie wysiłku do możliwości dziecka. Sport niesie dla organizmu szereg korzyści – wzmacnia odporność, polepsza wydolność krążeniowo-oddechową, zwiększa wytrzymałość mięśni, poprawia ruchomość klatki piersiowej, pomaga w kontroli prawidłowej masy ciała. Poza tym regularna aktywność fizyczna umożliwia podwyższenie progu reakcji astmatycznej, co oznacza, że ćwiczący astmatycy są znacznie mniej narażeni na występowanie ataków.

Sport w astmie – najważniejsze informacje

 

Przede wszystkim należy zadbać o to, aby poziom intensywności był optymalny do kondycji dziecka. Zbyt duże obciążenie może w krótkim czasie doprowadzić do skurczu oskrzeli, co powoduje utratę drożności dróg oddechowych i duszność. Znacznie lepszym rozwiązaniem jest postawienie na aktywność fizyczną, w której wysiłek jest rozłożony w czasie – dziecko z astmą o wiele lepiej sobie poradzi z blokami ćwiczeniowymi aniżeli długotrwałym i jednostajnym treningiem.

Istotną rolę odgrywa też otoczenie. Należy pamiętać, że w wielu przypadkach astma jest wywołana alergią na pyłki roślinne – wówczas ćwiczenia na świeżym powietrzu, zwłaszcza w okolicach lasów, pól, łak i parków, odpadają. Podobnym problemem jest uczulenie na kurz i roztocze. Osoby z alergią na te czynniki muszą stronić od treningów zamkniętych pomieszczeniach, zwłaszcza gdzie przebywa duża ilość osób, a sam obiekt jest rzadko sprzątany i wietrzony. Równie istotną kwestią jest temperatura. Zimne i suche powietrze to kolejny czynnik ryzyka, który może powodować skurcz oskrzeli i duszność. Sporty zimowe powodują więc większe szanse występowania ataku.

Najlepszym sposobem na ograniczenie napadu duszności jest zastosowanie wziewu przed planowanym treningiem. Leki wziewne na astme działają w krótkim czasie po aplikajci, a efekt ich użycia utrzymuje się przez kilkanaście godzin po aplikacji. Tego typu rozwiązanie stanowi prosty sposób, aby zagwarantować dziecku względny spokój w trakcie wykonywania ćwiczeń i nie pozbawiać go radości wynikającej z uprawiania ulubionego sportu czy kontaktu z rówieśnikami.

Dziecko z astmą a sport – jakie dyscypliny są polecane?

 

Najczęściej rekomendowanym sportem jest pływanie. Dyscyplina ta oprócz harmonijnego rozwoju całej sylwetki i wyjątkowo dużego wpływu na poprawę wydolności (m.in. wskutek polepszenia funkcjonowania i pojemności płuc) gwarantuje niewielkie ryzyko występowania ataku astmy – wynika to z dużej wilgotności powietrza na basenie, co niweluje szansę skurczu oskrzeli. Wyjątkiem jest rzecz jasna uczulenie dziecka na chlor.

Jak zostało wcześniej wspomniane, wysiłek fizyczny powinien być rozłożony w czasie. W związku z tym najlepszym wyborem dla dzieci z astmą są takie sporty jak:

• taniec
• kolarstwo
• kajakarstwo
• gimnastyka
• szermierka
• tenis ziemny i stołowy
• niektóre gry zespołowe (np. siatkówka)

Bibliografia:

1. Ziętkowski Z., et al. „Ocena poziomu i rodzaju aktywności fizycznej pacjentów z astmą.” Alergoprofil 2013, 9(2): 26-31.
2. https://www.mp.pl/pacjent/astma/lista/75818,aktywnosc-fizyczna-u-chorych-na-astme
3. https://www.mp.pl/pacjent/astma/wszystkooastmie/cowartowiedziec/45691,astma-i-sport
4. https://ncez.pzh.gov.pl/aktywnosc-fizyczna/astma-a-ruch-czy-dziecko-z-astma-moze-uprawiac-sport/